Nú munu fara að birtast á eldgos.is fréttir af erlendum atburðum þ.e. jarðskjálftum og eldgosum þegar um meiriháttar atburði er að ræða. Leitast verður við að útskýra orsakir atburðanna. Að auki er fyrirhugað að setja inn greinar um ofureldstöðvar (supervolcanos) og stærstu eldgosum sögunnar gerð skil.
Hrina smáskjálfta hófst við Kistufell í Vatnajökli snemma í morgun. Um tugur skjálfta hefur mælst þar en einnig hafa mælst skjálftar sunnar í Bárðarbungu. Kistufell er um 20-25 km. norðaustur af miðju Bárðarbungu og tilheyrir þeirri eldstöð. Einnig hafa mælst nokkrir skjálftar í Kverkfjöllum í norðanverðum Vatnajökli í morgun. Þá er ennþá líf í Tungnafellsjökli sem er einnig á þessum slóðum.
Síðast varð hrina í Kistufelli í desember síðastliðnum. Jarðskjálftahrinur á þessu svæði hafa verið algengar undanfarin ár, sem og víðar í Bárðarbungueldstöðinni ss. í Hamrinum sunnan til í Bárðarbungukerfinu.
Myndin er fengin af vef Veðurstofu Íslands.
Á Skírdag hófst skjálftahrina við Tungnafellsjökul sem er 1540 metra hátt lítt virkt eldfjall um 25 km. norðvestur af Bárðarbungu. Af og til hafa komið fram skjálftar í sprungusveim fjallsins, þeir stærstu árið 1996 þegar spennulosun varð á svæðinu vegna elgossins í Gjálp. Tungnafellsjökull er á mörkum þess að teljast virk eldstöð, aðeins er vitað um tvö lítil hraun við eldfjallið sem gætu verið frá nútíma.
Um 20 skjálftar hafa mælst í hrinunni, sá stærsti tæplegar 3 á Richter varð í nótt. Athygli vekur að flestir eru skjálftarnir á um 10-12 km dýpi sem gæti bent til einhvernskonar kvikuhreyfinga undir eldstöðinni.
Meðfylgjandi mynd er fengin af skálftavefsjá veðurstofu Íslands.
Fréttir í öðrum miðlum um skjálftana:
mbl.is Jarðskjálftahrina við Tungnafellsjökul
vísir.is Skjálftahrina við Tungnafellsjökul
dv.is Jarðskjálftahrina hófst á Skírdag
ruv.is Skjálftar við Tungnafellsjökul
Annar fróðleikur um Tungnafellsjökul Meistaravörn Þórhildar Björnsdóttur, úrdráttur.
það hefur vakið athygli jarðfræðinga nýlega að Öskjuvatn (Askja i Dyngjufjöllum) er íslaust sem undir venjulegum kringumstæðum gerist ekki á þessum árstíma. Þrátt fyrir methita í mars þá er það mjög hæpin skýring enda öll önnur vötn á norðausturlandi ísilögð. Mestar líkur verður að telja að aukin jarðhitavirkni i eldstöðinni valdi þessu. Öskjuvatn er dýpsta stöðuvatn landsins, um 220 metra djúpt. Af þeim sökum er vatnið afar rúmmálsmikið og því ljóst að mikinn hita þarf til að halda því íslausu á þessum árstíma.
Nokkur virkni hefur verið á svæðinu undanfarin ár, aukin jarðskjálftavirkni og einhver kvikutilfærsla á svæðinu umhverfis Upptyppinga en vafamál er þó hvort það tengist Öskjueldstöðinni með beinum hætti. Ekki hefur verið tekin ákvörðun um hvort svæðið verður sérstaklega vaktað en fylgst verður með því.
Vegna legu eldstöðvarinnar þá telst hún ekki sérlega hættuleg enda órafjarri mannabyggðum og gos á þessum slóðum veldur ekki jökulhlaupi og gerir varla skaða á virkjanasvæðum. En þrátt fyrir fjarlægðirnar þá olli stórgosið i Öskju 1875 gríðarlegu öskufalli og stórtjóni af völdum þess á Austurlandi.
Það getur gosið í öskjunni sjálfri eða í fjöllunum umhverfis hana. Síðast gaus í kerfinu árið 1961. Nokkrar jarðhræringar voru i aðdraganda gossins, jarðskjálftar og leirhverir opnuðust í svokölluðu Öskjuopi en þar gaus svo í október sama ár.
Mbl.is greinir frá því nú síðdegis að mælst er til þess að fólk fari ekki inná svæðið umhverfis Öskju að óþörfu því mögulegt er að eitraðar gastegundir séu að leita upp. Ekki er vitað hvaða atburðarás er í gangi á svæðinu. Sérstaklega er varað við Öskjuvatni og gígnum Víti sem er rétt við vatnið.
Þess má geta að árið 1986 fórust um 1700 manns í Afríkuríkinu Cameroon þegar eitraðar gastegundir stigu frá botni Nyos stöðuvatnsins. Voru það íbúar í nágrenni vatnsins. Það var einmitt Íslenskur eldfjallafræðingur, Haraldur Sigurðsson, sem fyrstur manna áttaði sig á hvað var að gerast á þeim slóðum. Á þessari stundu er ekkert sérstakt sem bendir til þess að eitraðar gastegundir séu endilega að stíga upp en allur er varinn góður meðan menn vita ekki hvað er að gerast þarna.
Jarðskjálftahrina hófst við Geirfuglasker ca. 25 km. suðvestur af Reykjanestá um kl. 20 30 í kvöld. Skjálftarnir eru flestir milli 2-3 á Richter samkvæmt mælum veðurstofunnar en athygli vekur að flestir þeirra eru á um 10-15 km dýpi. Það er frekar djúpt miðað við hefðbundna flekaskjálfta á eða við Ísland. Hrinan er enn í fullum gangi en þess ber að geta að skjálftar á þessum slóðum á Reykjaneshrygg eru mjög algengir.
Fyrir rúmum mánuði varð heldur öflugri hrina úti fyrir Reykjanesi en það var fjær landi en hrinan í kvöld. Þá er skemmst að minnast skjálftanna við Hafnarfjörð í byrjun mars. Það virðist því nokkur óróleiki í gangi á vestara gosbeltinu.
Myndin er fengin af vef Veðurstofu Íslands og sýnir upptök skjálftanna í kvöld.