Við áramót: Tíðindalitlu ári að ljúka

Birta á :

Nú þegar árið 2012  er að baki er ekki úr vegi að fara lauslega yfir helstu atburði nýliðins árs hvað jarðrask varðar.  Ekkert eldgos varð á árinu og í heild var það fremur tíðindalítið á jarðfræðisviðinu.  Stærsti atburðurinn var tvímælalaust jarðskjálftahrinan í Eyjafjarðarál á haustmánuðum sem var kröftug og langvarandi en olli ekki teljanlegu tjóni.  Um tíma var óttast að hrinan kæmi af stað stórum skjálftum á Tjörnesbrotabeltinu en svo varð ekki.

Snarpir skjálftar í Bláfjöllum í lok ágúst ollu áhyggjum á höfuðborgarsvæðinu enda urðu þeir á svæði þar sem oft hefur gosið.  Hrinan hélst með hléum fram í október og er enn ein umbrotahrinan á Reykjanesskaganum sem segir okkur að þar gæti verið stutt í stóratburði.  Fyrr á árinu urðu nokkuð snarpir skjálftar við Krísuvík og í nágrenni Hafnarfjarðar.

Af öðrum eldstöðvum sem minntu á sig með skjálftum var að sjálfsögðu Katla með hefðbundna haustskjálfta en þó var eldstöðin rólegri en hún  hefur verið undanfarin ár.  Lengi hefur verið spáð og búist við gosi í Kötlu en hún ætlar enn að láta bíða eftir sér.

Af og til urðu skjálftar í og við Bárðarbungu eins og undanfarin ár án þess að það drægi til frekari tíðinda.

Hvað gerist árið 2013 ?

Það veit auðvitað enginn en að mati okkar eru þrjár eldstöðvar eða svæði hvað líklegust.  Það eru sem fyrr Katla enda hvíldin orðin óvenjulöng í eldstöðinni auk þess sem virkni undanfarinna ára bendir til þess að óðum styttist í gos.  Hekla er einnig líkleg hvenær sem er.  Þriðja svæðið er svo Reykjanesskaginn og þá helst í grennd við Krísuvík.  Síendurteknar jarðskjálftahrinur og landris á svæðinu bendir til þess að þar er kvika að safnast fyrir sem fyrr eða síðar finnur sér leið upp á yfirborðið.

Eldgos.is óskar lesendum gleðilegs árs.

Lítið hlaup úr Grímsvötnum

Birta á :

.

Allt bendir til þess að lítið hlaup sé hafið úr Grímsvötnum í Vatnajökli. Mun það væntanlega koma fram í ánni Gígju síðar í dag.  Eftir Grímsvatnagosið og stórhlaupið 1996 breyttust aðstæður í Grímsvötnum þannig að hlaupin eru minni og meinlausari en áður.  Eldgosið í fyrra hafði ekki teljandi áhrif enda fylgdi því ekki hlaup.

Frétt Ruv um hlaupið: Lítið hlaup hafið í Grímsvötnum

Ekkert lát á skjálftavirkni fyrir norðan – Óvissustigi lýst yfir

Birta á :

Í gær var lýst yfir óvissustigi vegna skjálftanna fyrir norðan.  Var það gert eftir að virknin færðist í austurátt að svæðinu norðan við Gjögur.  Það sem helst er óttast er að hrinan komi af stað stórum skjálfta á Flateyjar-Húsavíkur misgenginu en þar geta skjálftar farið yfir 7M af stærð.

Nú er ljóst að skjálftarnir eru siggengisskjálftar i sigdalnum í Eyjafjarðarál og skjálftar þar verða varla stærri en orðið er.  Hinsvegar eru skjálftar á Flateyjar-Húsavíkurmisgenginu annars eðlis, þ.e. misgengisskjálftar.

mbl.is  – næg spenna fyrir 6,8 stiga skjálfta.

Skjálftar í Kverkfjöllum

Birta á :

.

Nokkuð hefur verið um jarðskjálfta í Kverkfjöllum við norðurbrún Vatnajökuls undanfarna sólarhringa og hafa stærstu skjálftarnir verið um og yfir 3 stig.  Kverkfjallasvæðið er virk og umfangsmikil megineldstöð.  Af og til koma fram skjálftahrinur á mælum með upptök í Kverkfjöllum og því er þetta ekkert óvenjulegt.  Á svæðinu er mikið um misgengi og einnig mikill jarðhiti.  Skjálftarnir geta vel tengst hreyfingum í kvikuhólfi Kverkfjalla eða kvikuinnskoti en ekkert sérstakt bendir þó til eldsumbrota á svæðinu á næstunni.  Oft hefur gosið í Kverkfjöllum, líklega síðast árið 1929.  Gos í Kverkfjöllum hafa í gegnum tíðina valdið miklum hlaupum í Jökulsá á Fjöllum.  Þá er talið að forsöguleg stórgos í Kverkfjöllum hafi valdið jökulhlaupum sem  hafi grafið Jökulsárgljúfur og Ásbyrgi.

Myndin er fengin af vef Veðurstofu Íslands

Frétt um skjálftana á mbl.is –  Jarðskjálftahrina í Vatnajökli

HARÐIR JARÐSKJÁLFTAR ÚTI FYRIR NORÐURLANDI

Birta á :

Snörp jarðskjálftahrina hefur gengið yfir úti fyrir norðurlandi síðan í gærkvöldi.  Skjálftarnir eru á svipuðum slóðum og skjálftar sem urðu NA af Siglufirði fyrir rétt rúmum mánuði síðan, þann 19. september en hrinan sem nú gengur yfir er þó mun harðari.  Stærsti skjálftinn í nótt mældist 5,2 M og er þar með  að öllum líkindum stærsti jarðskjálfti sem mælst hefur á eða við Ísland síðan Suðurlandsskjálftinn reið yfir árið 2008.  Fjöldi skjálfta hefur verið á bilinu 3-4 og nokkrir yfir 4 af stærð.  Skjálftarnir í nótt hafa fundist um svo að segja allt mið- norðurland, vestur á Ísafjörð og í Dalasýslu.  Harðastir hafa þeir verið á Siglufirði enda bærinn aðeins í um 25 km. fjarlægð frá upptökunum. Myndin hér til hliðar ef fengin af vef Veðurstofunnar og sýnir upptök skjálfta í gærkvöldi og í nótt.  Dreyfing skjálftanna er þó varla með þessum hætti sem myndin sýnir því þegar mjög margir skjálftar verða þá koma oft upp villur varðandi staðsetningu.  Flestir þeirra eiga upptök um 25 km. norður af Siglufirði.

Þetta eru  brotaskjálftar nálægt svokölluðu Flateyjar-Húsavíkur misgengi en þó líklega ekki á misgenginu sjálfu.  Þessi hrina er hinsvegar að verða nokkuð þrálát, segja má að hún hafi hafist fyrir mánuði síðan, lá svo að mestu niðri þar til fyrir nokkrum dögum að  hún tók sig svo upp aftur og herti svo mjög á hrinunni í gærkvöldi og nótt.   Þetta er fremur óvenjuleg þróun á jarðskjálftahrinu því í flestum tilfellum verða stærstu skjálftarnir fyrst og svo smádregur úr hrinunni.  Þetta er ekki eldvirkt svæði og engin ástæða til að óttast neitt slíkt, en eins og mál standa núna er ekki hægt að útiloka fleiri mjög snarpa jarðskjálfta á svæðinu.

Fréttir fjölmiðla af skjálftunum:

Mbl.is:  Lítið lát á jarðskjálftum

Visir.is:  Allt nötrar og skelfur á Norðurlandi

Pressan.is: Jörð nötrar fyrir norðan: Rúður hafa sprungið og hlutir dottið úr hillum

 

UPPFÆRT KL. 19 20

Enn er talsverð skjálftavirkni á svæðinu þó það hafi dregið úr hrinunni.  Stóri skjálftinn í nótt hefur verið endurmetinn og stærð hans er nú talin hafa verið 5,6 M og er þar með stærsti jarðskálfti á Tjörnesbrotabeltinu frá því árið 1976 eða í 36 ár.  Upptök skjálftanna eru í sigdal í Eyjafjarðarál.   Sigdalur þýðir að landsvæði eða hafsbotn sígur á milli tveggja meginbrotalína.  Sigið á sér yfirleitt ekki stað jafnt og þétt, heldur gerist í umbrotahrinum þar sem saman fer rek, gliðnun og jarðskjálftar.

Scroll to Top