Nú hefur verið bætt við undirsíðu undir flipann “Ýmis fróðleikur” þar sem er að finna lista yfir jarðfræðileg hugtök og orðskýringar. Við höfum fengið ábendingar um að slíkan lista vantaði á síðuna enda mörg hugtök og orð sem notuð eru á síðunni sem ekki allir eru kunnugir. Hér með er bætt úr því en bætt verður við þennan lista eftir þörfum.
Allmargir skjálftar urðu við Kistufell í norðvestanverðum Vatnajökli í gær 14.okt. Stærstu skjálftarnir voru um 3,1 M og fundust ekki í byggð. Kistufell og nærliggjandi svæði tilheyrir Bárðarbungueldstöðinni og skjálftahrinur hafa orðið þarna af og til undanfarin ár, í Kistufelli, Bárðarbungu sjálfri og í Hamrinum sunnan við Bárðarbungu. Síðast varð umtalsverð hrina við Kistufell í Apríl á þessu ári. Þá er skemmst að minnast hlaups undan Köldukvíslarjökli við Hamarinn í júlí 2011 sem mögulega stafaði af litlu eldgosi undir jöklinum. Enginn órói fylgdi skjálftunum í gær og fáir skjálftar hafa orðið á svæðinu í dag.
Myndin er fengin af vef Veðurstofu Íslands.
.
Í kvöld hófst aftur skjálftavirkni við Bláfjöll. Stærsti skjálftinn hingað til mældist 3,5 samkvæmt óyfirförnum mælingum Veðurstofunnar. Upptökin eru nokkrum kílómetrum sunnar en skjálftarnir sem urðu á svæðinu um mánaðarmótin ágúst-september. Stærsti skjálftinn í kvöld fannst víða á höfuðborgarsvæðinu. Fastlega má reikna með framhaldi á þessari virkni næstu klukkustundir og jafnvel sólarhringa miðað við aðrar hrinur á þessum slóðum.
Fréttir um skjálftann í kvöld:
Ruv.is Jarðskjálfti up á 3,5 í Bláfjöllum
Visir.is Jarðskjálfti í Bláfjöllum
Mbl.is Jarðskjálftar við Bláfjöll
Skjálfti upp á 3,2 M varð í Kötlu í morgun. Skjálftinn var grunnur og tengist líklega frekar jarðhitavirkni í jöklinum heldur en kvikuhreyfingum. Átti hann upptök sín norðarlega í Kötluöskjunni. Annars hefur Katla verið fremur róleg í sumar og haust miðað við árið áður og ekkert sem bendir til stórra tíðinda á svæðinu á næstunni.
Fréttir í fjölmiðlum af skjálftanum í morgun:
Mbl.is : 3,2 stiga skjálfti í Kötlu
Ruv.is : Jarðskjálfti í Kötlu 3,2 af stærð
DV.is : Jarðskjálfti í Kötlu í morgun
Í morgun tók sig upp aftur jarðskjálftahrina sem hófst fyrr í vikunni um 25 km. NA af Siglufirði. Snarpasti skjálftinn í morgun mældist 4,3 M og annar um 4. Þá hafa mælst allnokkrir skjálftar á milli 2,5 og 3. Hrinan er í fullum gangi ennþá og má því búast við fleiri skjálftum á bilinu 3-4. Þetta er velþekkt jarðskjálftasvæði og er hluti af Tjörnesbrotabeltinu. Þetta eru hefðbundnir brotaskjálftar á svæðinu en dæmi eru um mjög stóra jarðskjálfta á þessu svæði. Þessir skjálftar tengjast á engan hátt eldsumbrotum. Myndin sem fengin er af vef Veðurstofu Íslands sýnir upptök skjálftanna í morgun.
Tjörnesbrotabeltið er þrískipt, þ.e. þrjár meginsprungur með VNV-ASA stefnu eins og sést ágætlega á meðfylgjandi korti hér til hægri (neðri myndin) Nyrsta sprungan liggur nokkurn veginn frá Grímsey og inn í Öxarfjörð. Þar eru skjálftar mjög algengir og árið 1910 varð skjálfti í Öxarfirði sem er talinn hafa verið M 7,1 af stærð. Nær okkur í tíma er Kópaskersskjálftinn árið 1976 sem var um 6,2 stig. (Kortið er fengið af vef Veðurstofu Íslands, ath. þetta er pdf skjal) Kópaskersskjálftinn tengdist reyndar eldsumbrotum á Kröflusvæðinu enda gekk yfir mikil rek og gliðnunarhrina á svæðinu með alls 9 eldgosum frá árinu 1976-1984.
Skjálftarnir nú eru nálægt vesturenda svonefnds Flateyjar- Húsavíkur misgengis sem einnig er mjög virkt. Skjálftarnir virðast þó ekki vera á misgenginu sjálfur, heldur rétt norðan við það. Stærsti atburðurinn á F-H misgenginu er jarðskjálfti sem varð árið 1755 og var nokkuð örugglega yfir M 7 þó jarðskjálftamælingar hafi að sjálfsögðu ekki verið til staðar á þeim tíma.
Syðsta beltið er svonefnt Dalvíkurbeltið en það er að mestu leiti inni á landi. Á því varð Dalvíkurskjálftinn árið 1934. Hann var um M 6,3,
Þá er ótalinn mjög stór skjálfti sem varð í minni Skagafjarðar árið 1963 en upptök hans eru líkast til í vesturenda Dalvíkurbeltisins. Hann var um 7,1 af stærð. Þó Dalvíkurbeltið sé minna virkt en hin tvö þá sýnir sagan að á því geta orðið mjög harðir skjálftar rétt eins og hinum tveim. Að öllum líkindum geta skjálftar úti fyrir norðurlandi orðið stærri en öflugustu suðurlandsskjálftar en valda þó yfirleitt minna tjóni þar sem upptökin eru í flestum tilfellum nokkuð frá landi.
Fréttir fjölmiðla af skjálftunum í dag:
Ruv.is: Jarðskjálfti 4,3 í Eyjafjarðarál
Mbl.is: Harðir jarðskjálftar fyrir norðan
Pressan.is: Jarðskjálftahrina fyrir norðan