Skjálftar undan Reykjanesi

Birta á :
Upptök skjálftanna á Reykjaneshrygg síðasta sólarhring.
Upptök skjálftanna á Reykjaneshrygg síðasta sólarhring.

.

Í gærkvöldi hófst skjálftahrina við Geirfuglasker á Reykjaneshrygg, um 30 km. suðvestur af Reykjanestá.  Nokkrir skjálftar mældust um 3M af stærð, svo dró úr hrinunni í morgun en laust fyrir kl. 11 tók hún sig upp aftur með skjálfta af stærðinni 4,1 og fannst hann á Reykjanesskaga og höfuðborgarsvæðinu.

Hrinur verða á þessum slóðum alloft.  Í mars 2012 varð hrina svo að segja á sama stað en hrinan nú er þó mun öflugri.  Þá urðu hrinur í apríl og september í fyrra en þær voru heldur fjær landi.

Jarðskjálftahrinur á þessum slóðum tengjast flekaskilunum sem liggja þarna um.  Mörg dæmi eru um eldgos á Reykjaneshrygg en ekkert sérstakt bendir til þess nú.

Myndin hér til hægri er tekin af vef Veðurstofu Íslands.

Fréttir um skjálftana í fjölmiðlum:

Ruv.is:  Skjálfti á Reykjanestanga

Mbl.is:  Skjálfti á Reykjanestanga

Visir.is:  Tugir eftirskjálfta

UPPFÆRT 10/5 kl. 01 20

Skjálftahrinan færist í aukana – Skjálfti upp á 4,5

Skjálftahrinan á Reykjaneshrygg hefur haldið látlaust áfram frá því í morgun og hefur heldur færst í aukana.  Um kl. 19 20 í kvöld varð skjálfti upp á 4,5 M og fannst hann víða á Suðvesturlandi.  Hrinan er enn í fullum gangi þegar þetta er skrifað og má því búast við skjálftum um og yfir 4 M eitthvað áfram.  Ekki er að sjá á upptakakorti Veðurstofunnar að staðsetning á upptökum skjálftanna hafi breyst síðan hrinan hófst.

Náttúruvá á Íslandi

Birta á :

.

Í lok janúar sl. kom út bókin Náttúruvá á Íslandi.  Bókin sem fjallar um eldgos og jarðskjálfta á Íslandi er gríðarlega efnismikil, tæplega 800 síður og um 1000 ljósmyndir og skýringarmyndir.  Það sem okkur hjá eldgos.is þykir þó merkilegast er að í þessari bók er birt mikið af upplýsingum sem rannsóknir allra síðustu ár hafa leitt í ljós um t.d. einstök eldstöðvakerfi og jarðskjálftasvæði.  Þessar upplýsingar hafa ekki verið aðgengilegar fyrir almenning áður.  Það er Viðlagatrygging Íslands og Háskólaútgáfan sem gefa bókina út.

Nærri 60 manns, flestir færustu vísindamenn þjóðarinnar á þessum sviðum, leggja til efni í þetta mikla verk en aðalritstjóri er Júlíus Sólnes, ritstjóri eldgosakaflanna er Freysteinn Sigmundsson og ritstjóri jarðskjálftahlutans er Bjarni Bessason.  Bókinni er ætlað að vera bæði fræðirit fyrir almenning og uppsláttarrit fyrir vísindamenn.  Síðuhöfundur tók sér drjúgan tíma til að kynna sér þessa bók áður en þessi færsla var skrifuð og má segja að hér á eftir komi léttur ritdómur!

Kostir bókarinnar eru að í einni bók eru nánast allar upplýsingar um eldgos og jarðskjálfta á Íslandi samankomnar og skýringarmyndirnar eru margar sérstaklega góðar.  Einstaka jarðfræðikort eru þó ekki nógu skýr, þ.e. litirnir líkjast hver öðrum fullmikið svo erfitt getur verið að átta sig á hvað er hvað.  Þá er skemmtilegur kafli um sögu jarðvísindanna og jarðsögu Íslands eru gerð góð skil.  Innri gerð eldfjalla eru gerð ýtarleg skil, þá eru sérstakir kaflar um jökulhlaup og flóðbylgjur.

Kaflarnir um eldgos og einstök eldstöðvakerfi eru flestir hverjir ýtarlegir og yfirgripsmiklir en þó yfirleitt skrifaðir þannig að þeir ættu að vera auðskiljanlegir.  Maður saknar einna helst í bókinni yfirgripsmeiri annáls um eldgos síðan land byggðist – en það skiptir ekki máli því hann er að finna hér á þessari síðu!   Seinni hluti bókarinnar fjallar um jarðskjálfta.  Þeir kaflar eru óhjákvæmilega dálítið þyngri svona fyrir leikmenn, enda í sjálfu sér ekki annað hægt því erfitt er að fjalla á fræðilegan hátt um jarðskjálfta án þess að eðlisfræði komi við sögu sem dæmi.

Í heildina er um sérlega metnaðarfullt og mikið verk að ræða sem við getum algjörlega mælt með.  Bókin er ekki ódýr enda var henni áreiðanlega ekki ætlað að vera það.  Besta verðið sem við höfum séð er hjá Bóksölu Stúdenta kr. 17.895.

Á næstunni er ætlunin að yfirfara síðurnar á eldgos.is  um einstök eldstöðvakerfi með tilliti til nýrra upplýsinga m.a. sem koma fram í þessari bók.  Höfundaréttar verður að sjálfsögðu gætt.

 

STÓR JARÐSKJÁLFTI ÚTI FYRIR NORÐURLANDI – M 5,3

Birta á :

Um kl. 1 í nótt fannst jarðskjálfti víða á Norðurlandi sem átti upptök um 16km austur af Grímsey.  Skjálftar hafa verið þarna undanfarna daga og þeir stærstu um 3 stig þar til stóri skjálftinn kom nú í nótt en fyrstu mælingar benda til þess að hann hafi verið um 5,3 M af stærð.  Skjálftinn er á Tjörnesbeltinu en þar eru stórir skjálftar vel þekktir.  Skjálftahrinan nú virðist vera á sömu brotalínu og skjálfti sem varð árið 1910 og er talinn hafa verið um 7 stig, þ.e. nyrstu brotalínunni í Tjörnesbeltinu sem teygir sig inn í Öxarfjörð.  Hér má sjá umfjöllun um svæðið eftir jarðskjálftana i september í fyrra.

Fullvíst má telja að eftirskjálftar verða margir næstu sólarhringa en ómögulegt er að segja til um hvort þetta sé stærsti skjálftinn í þessari hrinu.  Myndin er fengin af vef Veðurstofu Íslands. og sýnir skjálftaupptökin í hrinunni.

Fréttir fjölmiðla af skjálftanum í nótt

Pressan.is:  Harður jarðskjálfti austur af Grímsey

mbl.is:  Stór skjálfti austur af Grímsey

Ruv.is:  Snarpur skjálfti fyrir norðan

Uppfært kl. 12:15

Óvissustigi lýst yfir

Almannavarnir hafa lýst yfir óvissustigi vegna jarðskjálftanna.  Stóri skjálftinn í gær reyndist vera 5,5 M af stærð.  Eins og búist var við hafa hundruð eftirskjálfta mælst, sá stærsti þeirra varð um kl. 9 í morgun og mældist 4,7.  Einnig mátti búast við því að virknin teygði sig til suðausturs og það virðist einnig vera að gerast.  Á þessu svæði er fjöldi misgengja og sprungna og óvíst hvaða áhrif þessir skjálftar hafa á þau.  Eldvirkni á þessu svæði tengd skjálftunum er afar ólíkleg.

Uppfært 3.apríl kl. 00 30

Enn er mikil virkni á svæðinu og í kvöld urðu skjálftar uppá 4,7 og 4,4 talsvert suðaustan við skjálftaupptökin í gær og er ljóst að misgengið er að brotna upp í átt að Öxarfirði og Kópaskeri.  Líklegt er að sú þróun haldi áfram.

Á neðri myndinni sem tekin er af vef Veðustofunnar um kl. 00 15 sést þessi færsla vel en grænu stjörnurnar tákna skjálfta yfir M 3,0.  Þessi hrina er allsekkert einsdæmi á þessum slóðum, þarna varð öflug hrina árið 2002 með skjálfta yfir 5 M.  Hrinan sem nú er í gangi er þó enn öflugri.

 

 

Skjálftar við rætur Langjökuls

Birta á :

Um hádegið í dag hófst jarðskjálftahrina á litlu svæði um 5km. undan suðausturhorni Langjökuls.  Hafa á annan tug skjálfta mælst, sá stærsti um 3,5 og hefur heldur gefið í hrinuna undir kvöld.  Þetta eru að öllum líkindum hefðbundnir brotaskjálftar sem tengjast brotabeltinu á milli Langjökuls og Þingvalla.   Jarðskjálftar eru mjög algengir við Langjökul án þess að þeir boði nokkuð meira en þeir eru þó meira við vesturhluta jökulsins heldur en á þessu svæði sem er þó einnig vel virkt.

Myndin sýnir upptök skjálftanna og er fengin af vef Veðurstofu Íslands.

Sjá umfjöllun á eldgos.is um Langjökul hér

Umfjallanir fréttamiðla um skjálftana við Langjökul:

Ruv.is:  Jarðskjálftar tengjast gamla brotabeltinu

Visir.is: Ekki talið að skjálftarnir séu undanfari eldgoss

Mbl.is:  Jörð skalf við Jarlhettur

Annáll Heklugosa

Birta á :

Hekla verður að teljast nokkuð líkleg til að gjósa á næstu vikum eða mánuðum þó enn sé of snemmt að fullyrða það.  Því er ekki úr vegi að fara lauslega yfir  Heklugos á sögulegum tíma.  Vegna nálægðar Heklu við byggð þá er ekkert vafamál að öll Heklugosin eru þekkt, ólíkt því sem á við um eldstöðvar sem eru lengra uppi á hálendinu eða í Vatnajökli sem dæmi.

1104  Fyrsta gosið í Heklu eftir landnám og jafnframt það mesta.  Goshlé hefur verið amk. 250 ár frá næsta gosi á undan en svo langt hlé hefur ekki orðið á Heklugosum síðan.  Gosið var eingöngu gjóskugos og komu upp um 2,5 km3 af súrri gjósku.  Mjög mikið tjón varð enda var blómleg byggð í Þjórsárdal um þetta leyti sem eyddist svo að segja öll í gosinu.    Aðeins eitt öskugos hefur verið stærra síðan land byggðist, það varð í Öræfajökli árið 1362.  Veturinn 1105 var kallaður “sandfallsvetur” og er skýringin væntanlega öskufall eða öskufok frá gosstöðvunum enda súr ríólít askan kísilrík og eðlisléttari en gosefni úr basalti sem eru algengari.  Ekki er vitað hve lengi gosið stóð.

Scroll to Top