Katla

Hrina af grunnum jarðskjálftum varð í Kötlu í Mýrdalsjökli í nótt.  Stærsti skjálftinn mældist M 3,3 og hefur tæplega fundist í byggð, til þess þurfa skjálftar í Kötlu að vera töluvert öflugri.    Þar sem skjálftarnir eru grunnir þá bendir það til jarðhitavirkni frekar en að kvika sé á hreyfingu.

Jarðskjálftavirkni í Kötlu er að jafnaði meiri á haustin en á öðrum árstímum og orsakast væntanlega af þrýstingsbreytingum vegna bráðnunar á jöklinum yfir sumartímann.  Í sögunni hafa einnig flest eldgosin þar hafist að hausti til, oftast í október.  Fremur rólegt hefur verið yfir Kötlu hin allra síðustu ár.  Hlaupvatn komst þó í ár sem renna frá jöklinum í júlí 2014 í kjölfar jarðskjálftavirkni en ekkert meira varð úr því.

Í heild hefur verið afar rólegt yfir landinu síðan gosinu í Holuhrauni lauk, helst að snarpar jarðskjálftahrinur á Reykjaneshrygg hafi vakið athygli.

Nú gætum við verið að horfa fram á óróatíð hvað varðar Kötlu sem gaus síðast árið 1918.  Einnig hefur verið nokkuð um smáskjálfta á Torfajökulssvæðinu norðan við Mýrdalsjökul en það gerist endrum og eins og tengist tæplega Kötlu.

Þá virðist órói vera að aukast aftur í grennd við Bárðarbungu og jafnvel taldar líkur á að kvika sé farin að safnast saman aftur í iðrum eldfjallsins.

Almannavarnadeild ríkislögreglustjóra hefur lýst yfir óvissustigi vegna óróa í Mýrdalsjökli.  Síðastliðna viku hafa mælst fjölmargir grunnir jarðskjálftar austarlega í Kötluöskjunni og nú hefur orðið vart við aukna leiðni og hlaupvatn i ám sem renna frá jöklinum, þ.e. Jökulsá á Sólheimasandi og Múlakvísl.

Það er þó ekkert sem bendir til þess að Kötlugos sé í aðsigi, skjálftarnir tengjast nær örugglega jarðhitakerfum i jöklinum og einnig hlaupvatnið.  Veðurfarslegar ástæður eru því líklegri heldur en að kvika sé að stíga upp en þegar Katla á í hlut þá er fylgst sérlega vel með og gefnar út tilkynningar um leið og eitthvað breytist.   Skjálftavirkni eykst að jafnaði um mitt sumar í Kötlu og helst fram á haust.  Virknin núna er eitthvað meiri en á sama tima undanfarin ár.

Sumarið 2011 varð eins og menn muna talsvert hlaup í Múlakvísl sem olli tjóni  á þjóðveginum auk þess að gjöreyðileggja brú yfir ána.  Bráðabirgðabrú var reist á nokkrum dögum og svo vill til að nýbúið er að hleypa umferð á nýja fullgerða brú yfir ána.  Eins og staðan er núna ætti hún þó ekki að vera í hættu.

Fréttir um óróann i Kötlu:

Rúv: Vísindamenn fylgjast grannt með Kötlu

Vísir.is: Órói í Kötlu bræðir hlaupvatn í jökulár

Mbl.is: Óvissustig vegna jökulhlaups

DV.is: Leiðsögumaður:”Það er venjulega ekkert vatn á þessu svæði”

 

 

 

.

.

 

Nú virðist vera farin í gang hefbundin síðsumars og haustvirkni í Kötlu eins og sjá má á meðfylgjandi mynd sem fengin er af vef Veðurstofunnar.  Smáskjálfta virkni hefur verið undanfarna sólarhringa bæði í Kötluöskjunni og undir Goðabungu.  Búast má við áframhaldandi smáskjálftavirkni næstu mánuði en ekkert bendir enn til frekari tíðinda í Kötlu.

Undanfarnir mánuðir hafa verið með afbrigðum rólegir hvað jarðskjálftavirkni varðar á og við landið og fátt fréttnæmt gerst.  Smáskjálftar hafa þó verið í víð og dreif eins og endranær , helst á Suðurlandi, úti fyrir Norðurlandi og í norðanverðum Vatnajökli.

Skjálfti upp á 3,2 M varð í Kötlu í morgun.  Skjálftinn var grunnur og tengist líklega frekar jarðhitavirkni í jöklinum heldur en kvikuhreyfingum.  Átti hann upptök sín norðarlega í Kötluöskjunni.   Annars hefur Katla verið fremur róleg í sumar og haust miðað við árið áður og ekkert sem bendir til stórra tíðinda á svæðinu á næstunni.

 

Fréttir í fjölmiðlum af skjálftanum í morgun:

Mbl.is : 3,2 stiga skjálfti í Kötlu

Ruv.is : Jarðskjálfti í Kötlu 3,2 af stærð

DV.is : Jarðskjálfti í Kötlu í morgun