Reykjanesskagi

Rétt fyrir kl.3 í nótt vöknuðu margir íbúar á suðvesturhorni landsins við jarðskjálfta.  Greina mátti drunur á undan skjálftanum og svo titring sem stóð yfir í fáeinar sekúndur.   Skjálftinn átti upptök sunnarlega á Hellisheiði, rúma 3 km vsv af Skálafelli og mældist M 4,4 af stærð.

Skjálftinn hefur væntanlega verið harðastur í Hveragerði, Selfossi, Ölfusi og byggðarlögum suður með sjó, t.d. Þorlákshöfn. Um 25 eftirskjálftar hafa mælst 10 klst. síðar en allir litlir.

Þetta er brotaskjálfti á flekaskilum og þó hann eigi upptök á mjög eldbrunnu svæði þá bendir ekkert til annars en að um stakan brotaskjálfta sé að ræða.

Þetta er jafnframt við vestari endann á Suðurlandsskjálftasvæðinu.   Í skjálftunum árin 2000 og 2008 vantaði í raun stóran skjálfta á þessu svæði til að “klára” ferlið.  Þetta er þó klárlega ekki sá skjálfti, til þess hefði hann þurft að vera mun stærri.  Hvort að sá skjálfti komi yfirhöfuð fyrr en í næstu Suðurlandsskjálftahrinu er erfitt að segja til um.

 

Kl. 20:17 í Kvöld fannst skjálfti M 4,1 á höfuðborgarsvæðinu og eru upptökin um 6km suður af Bláfjallaskála.  Skjálftinn hefur væntanlega fundist í Hveragerði, Selfossi og suður með sjó.  Nokkuð margir smáskjálftar hafa mælst eftir stóra skjálftann en flestir undir M 1.

Skjálftar á þessu svæði koma ekkert sérstaklega á óvart, eru algengir án þess að þeir boði nokkuð meira.  Síðast varð á þessum slóðum stór skjálfti um M 5,0 17.Júní árið 2000, sama dag og stóri Suðurlandsskjálftinn reið yfir og var í raun hluti af þeirri hrinu.

Þarna hefur ekki orðið eldgos í um 1000 ár.  Þegar goshrinur ganga yfir Reykjanesskaga þá hefjast þær yfirleitt austast á skaganum (í grennd við Bláfjöll) og færast svo í vesturátt.  Síðasta goshrina hófst þarna um árið 1000 (Kristnitökuhraunið) og lauk um árið 1240 með gosum vestast á skaganum.

Um 200 jarðskjálftar hafa mælst í allsnarpri hrinu við Fagradalsfjall á Reykjanesskaga í dag.  Tveir skjálftanna mældust um M 4 og fundust vel á Reykjanesi og höfuðborgarsvæðinu.

Skjálftarnir virðast liggja á tveim samsíða SV-NA sprungum og eru sniðgengisskjálftar og engin merki um kvikuhreyfingar.  Það er svosem ekkert óvanalegt við snarpa hrinu á þessum stað þó algengara sé að þær verði á Krísuvíkursvæðinu, en það liggur um 10-15 km vestar.

Hrinan er enn í fullum gangi þegar þetta er ritað  um kl 17 30  en langflestir skjálftarnir eru á milli M 1- M2 af stærð og frekar grunnir eða á 2-4 km dýpi.  Þarna eru greinilega sniðgengissprungur að brotna.

Jarðskjálftahrinur á Reykjanesskaga geta verið nokkuð þrálátar og því má alveg búst við skjálftum næstu daga á svæðinu.  Sjaldgæft er að mjög stórir skjálftar verði á þessum slóðum, M 5 er eiginlega hámarkið.

Jarðskjálftahrina hófst í kvöld skammt NA af Krýsuvík við Kleifarvatn.  Hrinan hófst á skjálfta upp á M 3,9 en hann fannst víða á Reykjanesskaga og höfuðborgarsvæðinu.  Nokkrir smáir eftirskjálftar fylgdu en svo róaðist svæðið.  Rétt fyrir miðnætti tók hrinan sig upp að nýju.  Skjálftarnir eru flestir á 4-8 km dýpi og virðast vera hefðbundnir brotaskjálftar.

Krýsuvíkursvæðið er mjög virkt jarðskjálftasvæði og síðast varð svipuð hrina á þessum slóðum í maí 2015.

Í gær 29. Maí varð stutt en snörp skjálftahrina við Kleifarvatn.  Skjálftarnir urðu undir Sveifluhálsi, norðvestan til við vatnið og mældist stærsti

skjálftinn M 4,0.  Sá fannst víða á suðvesturlandi.  Skjálftarnir voru grunnir siggengisskjálftar og engar kvikuhreyfingar fylgdu þeim.  Annar skjálfti M 3,1 mældist skömmu fyrir stóra skjálftann, hann fannst einnig á höfuðborgarsvæðinu.

Þó ekkert hafi skolfið þarna frá því í gær þá er algengt að hrinur á þessum slóðum taki sig upp aftur og standi með hléum í einhverjar vikur.

Krísuvíkursvæðið og Sveifluháls eru mjög virk jarðskjálftasvæði.  Síðast gaus hinsvegar á Sveifluhálsi um árið 1180 að því að talið er, en um miðja 12. öldina urðu nokkur eldgos á svæðinu og hafa verið nefnd “Krísuvíkureldar”.

Mjög rólegt hefur verið í jarðskorpu landsins eftir Holuhraunsgosið og fátt ef nokkuð fréttnæmt.  Enn dregur úr skjálftavirkni í Bárðarbungu og eru nú allar líkur á að þeim umbrotum sé lokið.

Jarðskjálftarnir á vef Veðurstofunnar