Jarðskjálfti M 3,8 í Hengilskerfinu fannst á suðvesturlandi

Birta á :

Skjálftahrina  við svonefndan Eiturhól við Nesjavallaveg hefur verið í gangi undanfarna daga og laust fyrir hádegi í dag varð skjálfti M 3,8 sem fannst vel á höfuðborgarsvæðinu og víðar á suðvesturlandi. 

Skjálftahrinur á þessum slóðum eru algengar án þess að þær boði eitthað sérstakt.  Það er engin ástæða til að ætla að þetta tengist eldgosinu í Fagradalsfjalli beint en þetta gæti þó verið hluti af aukinni virkni á Reykjanesskaganum í heild.  Það þarf allavega töluvert meira að ganga á áður en það þarf að óttast eldgos á þessum slóðum.

Myndin er skjáskot af Skjálfta- Lísu á vef Veðurstofu Íslands og sýnir upptök skjálftanna 

 

Einn gígur mjög virkur – Kvikustrókar allt að 50 metra háir

Birta á :
Myndin er af vef Jarðvísindastofnunar Háskóla Íslands og sýnir nýjustu mælingar frá 26. Apríl

27. Apríl 2021

Þær breytingar virðast hafa orðið á gosvirkninni að einn af gígunum sem opnuðust 13. Apríl er orðinn langvirkastur meðan frekar lítið líf er í öðrum og nokkrir alveg hættir að gjósa eða sýna neitt lífsmark

Þetta er þróun sem almennt er talin verða í dyngjugosum, að þau opnist á sprungum en virknin færist að mestu á einn gíg þegar líða tekur á gosið.  Þetta sést ágætlega á vefmyndavél Rúv.

Annað sem er helst að frétta af gosinu:

  • Kvikuframleiðslan er enn  á milli 5-7 rúmmetra á sekúndu . Allra nýjasta mæling sýnir 6,3 m3 á sekúndu.
  • Hraun hefur runnið niður í Meradali úr tveimur áttum og stutt í að það loki af hrygginn sem Morgunblaðsmyndavélin er staðsett á.  Enn vantar þó mikið upp á að fylla Meradalina af hrauni.
  • Gosórói rokkar nokkuð samkvæmt mælum.
Skjáskot af myndavél Rúv 27. Apríl og sýnir mikla kvikustrókavirkni í gíg sem opnaðist 13. Apríl.

 

Allsnarpur skjálfti nálægt Grindavík

Birta á :

21. Apríl 2021

Laust eftir kl. 23 í gærkvöldi, 20. Apríl varð allsnarpur jarðskjálfti tæpa 5km norðaustur af Grindavík, norðan við fjallið Þorbjörn og um 2,5 km austan við Bláa Lónið.  Nokkrir skjálftar hafa fylgt síðan á þessum slóðum.  Stóri skjálftinn fannst vel á Reykjanesskaga og Höfuðborgarsvæðinu enda var hann sá stærsti a svæðinu frá því 15.mars, semsagt fjórum dögum áður en gosið hófst.

Ólíklegt er að hrina svipuð þeirri sem átti sér stað fyrir gosið sé að fara í gang enda líklegast  um að ræða hefðbundinn spennuskjálfta á flekamótum.  Auðvita þarf samt að fylgjast vel með því þetta er á svipuðum slóðum og landris mældist á síðasta ári sem klárlega var af völdum kvikuinnskots.

Myndin er af skjálftavefsjá Veðurstofunnar og sýnir upptök skjálfta á Reykjanesskaga síðustu þrjá sólarhringa. Stóri rauði hringurinn merkir upptök stærsta skjálftans.

Gosið mánaðargamalt – Samantekt

Birta á :

19. Apríl 2021

Nú er réttur mánuður síðan eldgos hófst í Fagradalsfjalli.  Gosið var í upphafi mjög lítið og var því ekki spáð langlífi. 

Allar forsendur breyttust þó þegar efnagreining á kvikunni lá fyrir nokkrum dögum síðar. Þá kom í ljós að um frumstætt basalt var að ræða, ættað af miklu dýpi úr möttli jarðar, 17-20 kílómetra dýpi.  Eldgos af þessari tegund hefur ekki orðið á Íslandi í þúsundir ára, líklega í um 6000 ár.  Dyngjur landsins eru flestar hlaðnar upp úr þessari tegund basalts og vitað er að þau gos stóðu mjög lengi, sum hver í áratugi.

Þennan mánuð sem liðinn er frá upphafi gossins hefur það ef eitthvað er gefið í, nú koma um 7,5 rúmmetrar á kviku upp á sekúndu en var til að byrja með um 5 rúmmetrar.  Það er því ekkert sem bendir til annars en að gosið muni malla áfram næstu vikur, jafnvel mánuði og ár.

Helstu staðreyndir um gosið:

 

  • Gosið hófst á stuttri sprungu sem hefur rifnað upp á nokkrum stöðum síðan.  Alls voru 8 gosop virk en líklega er hætt að gjósa úr því nyrsta.
  • Gosið er það fyrsta á Reykjanesskaganum síðan árið 1240 eða í 781 ár og það fyrsta í Fagradalsfjallskerfinu í um 6000 ár.
  • Hraunrennsli hefur farið úr um 5 m3 á sekúndu upp í um 7,5 m3 á sekúndu. það gerir uþb. helming af hraunrennsli gossins á Fimmvörðuhálsi og um 6% af meðalhraunrennsli gossins í Holuhrauni. 
  • Heildarrúmmál hrauns er nú áætlað um 14,4 rúmmetrar.  Það gera um 0,014 rúmkílómetrar.  Sem dæmi komu upp um 1,4 rúmkílómetrar af hrauni úr Holuhraunsgosinu og þyrfti því að gjósa í um 100 mánuði í viðbót, eða rúm 8 ár til að ná því gosi hvað hraunflæði varðar, miðað við svipaðan gang í gosinu áfram.
  • Mjög litlar líkur eru á að gosið muni ógna einhverjum innviðum eða mannvirkjum nema það standi mjög lengi.  Líklegt er að hraunið hlaðist frekar upp í kringum gosstöðvarnar fremur en að renna langar leiðir.

Óróamælingar Veðurstofunnar er að finna á þessari vefslóð.  Skrolla niður að Fagradalsfjalli.  Mismunandi litir þýðir mismunandi tíðnisvið.  Blátt er hátíðni, grænt lægri tíðni og fjólublátt lægsta tíðnin.  Þessar línur fylgjast þó gjarnan að en athyglisvert er að nýir gígar hafa opnast þegar óróinn eykst og snarminnkar síðan eins og gerðist síðla dags 17/4.

Óróamælingar eru vissulega mikilvægar en hinsvegar er margt sem getur truflað þær, t.d. veður og brim.  Mikill vindur hefur þannig áhrif á jarðskjálftamælingar, minnstu skjálftarnir greinast illa þegar vindstyrkur er hár.

 

Hraun farið að renna úr Geldingadölum – Átta gosop virk

Birta á :

17. Apríl 2021

Hraun er nú farið að renna úr Geldingadölum um haft sem liggur yfir í Meradali.  Þar mun þessi hraunstraumur sameinast því hrauni sem fyrir er þar, haldi hann áfram að renna.  Meradalir eru hinsvegar allmikið flatlendi og erfitt að sjá fyrir sér að að hraun nái að renna útúr þeim meðan gosið er ekki aflmeira.

Virknin hefur verið mest í syðstu gígunum síðustu sólarhringa, þ.e. þeim sem opnuðust nú í vikunni.  Einnig er enn góður gangur í Norðra, sem er annar gíganna sem opnuðust fyrst í gosinu.

Myndin er skjáskot úr Vefmyndavél Rúv og sýnir syðstu gígana á sprungunni.  Nýjustu gígarnir bera hæst en þeir eru uppi á hryggnum sem Morgunblaðs vefmyndavélin var staðsett á upphaflega.

Scroll to Top